Η ανακοίνωση για την εφαρμογή μόνιμου μηδενικού ΦΠΑ σε ένα μικρό αριθμό προϊόντων προκάλεσε μια σφοδρή αντιπαράθεση της κυβέρνησης με το ΑΚΕΛ. Την ίδια ώρα εγείρονται ερωτηματικά για τη χάραξη της οικονομικής πολιτικής καθώς η ανακοίνωση των μέτρων έρχεται λίγες ημέρες μετά τον τερματισμό του προηγούμενου πακέτου (στο οποίο περιλαμβάνονταν ο μηδενικός ΦΠΑ σε σειρά προϊόντων) με το αιτιολογικό ότι οι συνθήκες στην αγορά επιτρέπουν τη διακοπή τους. Ο τερματισμός των μέτρων είχε προκαλέσει αντιδράσεις και φορέων και κομμάτων και υπήρξε μια σειρά ανακοινώσεων και τοποθετήσεων. Οι πληθωριστικές πιέσεις πράγματι υποχώρησαν, αλλά οι τιμές δεν επέστρεψαν στα επίπεδα προ του 2022. Παράλληλα, οι δυσμενείς καιρικές συνθήκες κρατούν ψηλά τις τιμές των λαχανικών.
Σε αυτό το κλίμα, τo AKEΛ είχε διοργανώσει την Τρίτη κινητοποίηση στην Πάφο για την ακρίβεια, με τον βουλευτή Άριστο Δαμιανού να εγκαλεί την κυβέρνηση για πολιτική απραξία και κοινωνική αναλγησία.
Μέτρα στήριξης ζήτησε και ο ΔΗΣΥ, με την αντιπρόεδρο και βουλεύτρια, Σάβια Ορφανίδου, να επαναφέρει τις προτάσεις του κόμματος για οικογενειακό αφορολόγητο ποσό, αύξηση της στήριξης και τη διεύρυνση των δικαιούχων του επιδόματος τέκνου και της φοιτητικής χορηγίας, περισσότερα κίνητρα για επενδύσεις σε φωτοβολταϊκά και αποθήκευση ενέργειας και να ζητεί μια πιο αποτελεσματική στεγαστική πολιτική.
Η αίσθηση είναι ότι η κυβέρνηση κινήθηκε υπό πίεση και ανακοίνωσε ένα πακέτο μέτρων για να σταματήσει την κριτική. Για κάτι καλύτερο και ευρύτερο η κυβέρνηση παραπέμπει στη φορολογική μεταρρύθμιση.
Οι προεδρικές δηλώσεις
Το πρωί της Πέμπτης, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Νίκος Χριστοδουλίδης, κληθείς να σχολιάσει την κριτική που του ασκείται για την ακρίβεια, απάντησε ότι τους τελευταίους 19 μήνες έχουν ληφθεί μέτρα που αγγίζουν όλες τις τάξεις της κυπριακής κοινωνίας και ότι είναι υπό επεξεργασία νέα τα οποία θα εξέταζε το μεσημέρι με τον υπουργό Οικονομικών, Μάκη Κεραυνό. Παράλληλα τόνισε ότι πρέπει να λαμβάνεται υπόψη η ανάγκη τήρησης μιας υπεύθυνης δημοσιονομικής πολιτικής, η οποία και ακολουθείται, και απηύθυνε έκκληση προς όλους να «μη λαϊκίζουν εκμεταλλευόμενοι τις δύσκολες - το αναγνωρίζω - συνθήκες που περνούν κάποιοι συμπατριώτες μας. Είδαμε τι έφεραν οι πολιτικές τους και πού οδήγησαν τη χώρα».
Τα μέτρα τελικά που ανακοίνωσε το μεσημέρι ο κ. Κεραυνός δεν ήταν και τόσο νέα, αλλά σίγουρα θα βοηθήσουν.
Ο κ. Κεραυνός ανακοίνωσε ότι μετακινούνται στο μηδενικό συντελεστή ΦΠΑ παιδικές πάνες, πάνες ενηλίκων, παιδικό γάλα, είδη γυναικείας υγιεινής προστασίας, φρούτα και λαχανικά..
«Νιώθουμε ότι αυτή τη στιγμή – όπως πάρα πολλές φορές έχουμε πει ότι παρακολουθούμε τις εξελίξεις στην οικονομία και στην κοινωνία – είναι η ώρα αυτή η κατηγορία προϊόντων να ξαναμπεί στον μηδενικό συντελεστή ΦΠΑ», υπογράμμισε.
Πρόσθετα, ο υπουργός Οικονομικών έκανε γνωστό ότι «πριν το 2026, θα μπορεί η κυβέρνηση να ανακοινώνει «σταδιακά κάποια μέτρα» τα οποία θα είναι μέρος της φορολογικής μεταρρύθμισης. «Έχουμε την επόμενη περίοδο να εξετάσουμε πάρα πολλά θέματα τα οποία εμπίπτουν και στη γενικότερη φορολογική μεταρρύθμιση τα οποία, μεταξύ άλλων, θα στοχεύουν επίσης στη μεσαία τάξη», είπε.
Απαντώντας σε ερώτηση για την κριτική που θα δεχθεί η κυβέρνηση για την επαναφορά μέτρων που έληξαν, σχολίασε ότι «τέτοιες τοποθετήσεις δεν ξενίζουν» την κυβέρνηση και υπενθύμισε ότι όταν η κυβέρνηση ανακοίνωνε «τα προηγούμενα μέτρα, μας κατηγορούσαν ότι δίναμε σε έναν σοβαρά άρρωστο ασπιρίνες».
Ο κ. Κεραυνός υπερασπίστηκε την ασκούμενη οικονομική πολιτική και τα αποτελέσματά της, λέγοντας ότι η μεσαία τάξη έχει διευρυνθεί και από 58,6% του πληθυσμού που ήταν το 2015 έχει φθάσει στο 64,1%.
Ερωτηθείς για ενδεχόμενη λήψη μέτρων για την τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος, ο κ. Κεραυνός είπε ότι «παρακολουθούμε όλες τις εξελίξεις (...) αυτή τη στιγμή είναι σε πολύ χαμηλό επίπεδο οι τιμές του πετρελαίου» και την ώρα που θα χρειαστεί, θα είμαστε σε θέση να δώσουμε μέτρα».
Ανταλλαγή πυρών
Όλα τα παραπάνω προκάλεσαν την έντονη αντίδραση των κομμάτων, ενώ μέχρι αργά χθες το βράδυ δεν υπήρξε κάποια κίνηση υποστήριξης των χειρισμών της κυβέρνησης από τα κόμματα της συγκυβέρνησης.
«Το πρωί προανήγγειλε στοχευμένα μέτρα για την ακρίβεια. Σημάδεψε, όμως, στο κενό και το μεσημέρι μας προέκυψαν αστόχευτα. Τι να πω; Άγνοια; Σύγχυση; Δεν ξέρουν, δεν θέλουν, ή τελικά δεν μπορούν; Το βέβαιο είναι ότι καμιά ουσιαστική ελάφρυνση δεν θα έχει ο φτωχός, ενώ και η μεσαία τάξη κινδυνεύει να βρεθεί στο όριο της φτώχειας», έγραψε στην πλατφόρμα «Χ» ο πρώην πρόεδρος τους ΔΗΣΥ, Αβέρωφ Νεοφύτου.
«Ο Νίκος Χριστοδουλίδης έγινε Πρόεδρος της χώρας, αλλά προφανώς θα μείνει για πάντα κυβερνητικός εκπρόσωπος του Αναστασιάδη», σχολίασε ο εκπρόσωπος Τύπου του ΑΚΕΛ, Γιώργος Κουκουμάς. «Η κυβέρνηση», είπε, «δεν ξέρει πού πατά και πού πηγαίνει στο θέμα της ακρίβειας και των μεγάλων προβλημάτων της κοινωνίας. Προχθές ανακοίνωσε τερματισμό του μηδενικού συντελεστή ΦΠΑ σε ορισμένα προϊόντα και σήμερα -μετά από τις αντιδράσεις- το επανέφερε. Εξαγγέλλει επί 1,5 χρόνο στεγαστικά σχέδια και ακόμα δεν έχουν εφαρμοστεί. Βρίσκει δεκάδες εκατομμύρια ευρώ να χαρίζει στις μεγάλες επιχειρήσεις, αλλά ποτέ, τάχα, δεν φτάνουν τα χρήματα του κράτους για πραγματικά μέτρα για την ακρίβεια».
Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Κωνσταντίνος Λετυμπιώτης, απάντησε στο ΑΚΕΛ με μια εξίσου έντονη δήλωση.
«Το ΑΚΕΛ, εδώ και 11 χρόνια στην αντιπολίτευση, όπου το κατατάσσει η κοινωνία, ακόμα το συνοδεύουν οι εικόνες των κοινωνικών παντοπωλείων, της δολοφονικής έκρηξης του Μαρί, της οικονομικής εξαθλίωσης και κατάρρευσης, των 21 διαδοχικών υποβαθμίσεων της οικονομίας και της εκτόξευσης της ανεργίας στο 17% (...) Υπενθυμίζουμε στο ΑΚΕΛ ότι κυβερνητικός εκπρόσωπος της κυβέρνησης ΑΚΕΛ που οδήγησε τη χώρα μας εκτός αγορών και που έκοψε την ΑΤΑ και μείωσε μισθούς και συντάξεις ήταν ο γενικός γραμματέας του κόμματός του», είπε ο κ. Λετυμπιώτης, και προέβη σε μια επισκόπηση των θετικών επιδόσεων της οικονομίας.
«Αν όλα εξελίσσονται θαυμάσια στην κυπριακή οικονομία και κοινωνία, όπως ισχυρίζεται ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, γιατί άραγε ανησυχεί η κυβέρνηση για τα όσα το ΑΚΕΛ καταγγέλλει;», απάντησε το ΑΚΕΛ, και έκανε λόγο για διαστρέβλωση και ψέματα, εγκαλώντας την κυβέρνηση ότι ενεργεί ως εκπρόσωπος Τύπου των τραπεζών, του Αναστασιάδη και του Συναγερμού.
